کد مطلب:46561 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » قرآن

مدعيان نظريه «تحول انواع» به چه آياتي از قرآن و چگونه بر مدعاي خود استدلال ميآورند؟

برخي خواستهاند دربارة انسان نخست، مراحل ديگري اثبات كنند كه منطبق با نظرية طرفداران تكامل انواع باشد و آيات قرآن را نيز بر آن منطبق سازند. در اين ميان به آياتي كه مهمترين آنها اين آيه است، استدلال ميكنند:
«إن الله اصطفي آدم و نوحاً و آل ابراهيم و آل عمران علي العالمين * ذريه بعضها من بعض و الله سميع عليم». آل عمران/33-34.
]خداوند آدم و نوح و فرزندان ابراهيم و عمران را بر جهانيان برگزيد، فرزنداني كه برخي از نسل برخي ديگرند، خداوند شنوا و داناست.[
اما شيوة استدلال از اين آيه بر نظرية تكامل، چنين است: اين آيه نام «آدم» را مانند «نوح» و «ابراهيم»، به صورت خاصي ياد مينمايد و بيان روشني، راجع به وضع و محيط پيدايش ادم نيز دارد، زيرا: لفظ «اصطفي» به معناي برگزيدن و انتخاب كردن است. برگزيدن هر فرد از ميان جمع همسان و همنوع او صورت مي گيرد نوح و هر يك از برگزيدگان آل ابراهيم و آل عمران، به نص آيه، از ميان قوم خود يعني مردمي كه با انها زندگي ميكردند، انتخاب شدند. طبعاً همين وضع، براي آدم كه شرايط خاصي براي او در آيه ذكر نشده، نيز فراهم بوده است، يعني او هم، از ميان همنوعان خود كه از نظر جسمي و وضع زندگي مثل او بودند، گزينش شده است. (خلقت انسان/105-106).
پاية استدلال اين است كه «عالمين» در آيه، به معناي مردم معاصر با آدم و يا نوح است. در اين صورت لازمة برگزيدن آدم، اين خواهد بود كه در زمان وجود او، همنوعي مانند او، وجود داشته باشد. چنين تفسيري براي لفظ« عاليمن»، برخلاف معناي لغوي و قرآني آن است، زيرا آنجا كه در قرآن، از لفظ « عالمين»، موجودات عاقل و ذيشعور اراده ميگردد. مقصود تمام جهانيان و همة انسانهايي است كه گام به اين پهنه نهادهاند، نه خصوص انسانهاي معاصر و اين حقيقت با توجه به آيات ديگري كه ذكر ميگردد، روشن ميشود:
«وما الله يريد ظلماً للعالمين».آل عمران/105.
]خداوند براي جهانيان، ستمي نميخواهد[.
«إن اول بيت وضع للناس للذي ببكه مباركاً و هدي للعالمين». آل عمران/96
]نخستين خانهاي كه در روي زمين، براي عبادت مردم بنا گرديد، همان خانة {كعبه در} «مكه» است كه در آن بركت و هدايت جهانيان ميباشد[ بقره/251،
بنابراين براي گزينش انساني مانند آدم، لازم نيست كه در زمان خود او، همنوعي وجود داشته باشد. بلكه با درنظر گرفتن تمام انسانهاي روي زمين كه آينده در اين پهنه، گام خواهند نهاد، امر گزينش، انجام ميگيرد و مقصود از گزينش، اين است كه او را با كمالات و خصايصي، آفريده كه هرگز دربارة انسانهاي ديگر، چنين كاري انجام نگرفته است. از مفاد آيه برميآيد كه خدا، از ميان تمام انسانهاي قرون و اعصار، افراد معدودي را برگزيد، نه اينكه آنان را بر انسانهاي پيشين، يا معاصر خويش انتخاب نمود.
طرفداران نظرية تحول انواع، به آيات ديگري نيز، استدلال كردهاند كه هرگز نميتوان بر آنها، نام استدلال نهاد زيرا جز تحميل رأي بر آيه، معناي ديگري ندارند.
با ملاحظة آيات وارده در آفرينش انسان نخست، ميتوان گفت: آهنگ آيات قرآن، آهنگ خلقت مستقل انسان است. اگر هم ميان آفرينش آدم از خاك تا انسان نخست، مراحلي از قبيل انواع متحولي بوده است، هرگز قرآن به چنين انواعي اشاره نميكند، بهويژه كه دلايل طرفداران تكامل انواع، از دايره تئوري بيرون نرفته و هنوز اذعان و ايمان دانشمندان را صددرصد، به خود جلب نكرده است از طرف ديگر مضمون آيات نيز به گونهاي نيست كه صريحاً اين مراحل را رد كند، چه آنكه امكان چنين برداشتي دارد و اگر روزي تكامل انواع، در پيدايش انسان نخست به مرحلة قطعيت برسد، قرآن مناقض آن نخواهد بود.

---

منشور جاويد ج 11
آية الله جعفر سبحاني